१] सिध्दशब्द
भाषेत शब्द जसा आहें तसा वापर केलेल्या शब्दाला सिध्दशब्द म्हणतात.
१] तत्सम २] तदभव ३] देशी ४] परभाषीय
१] तत्सम
संस्कृत भाषेतून जसेच्या तसे मराठी असलेल्या शब्दांना तत्सम म्हणतात.
उदा :-
दीप ,अग्नी ,चक्र ,दूध ,ग्रह इ
२] तदभव
संस्कृत शब्दांपासुन मराठीत तयार झालेल्य शब्दांना तदभव म्हणतात.
उदा :-
दीप –दिवा अग्नी –आग ग्राम– गाव
३] देशी
जे मूळ मराठीतील शब्द आहेत त्याना देशी शब्द म्हणतात.
उदा :-
दगड ,डोळा ,घोडा ,झाड ,पोट ,लुगडे इ
४] परभाषीय
इतर भाषेतून मराठी भाषेत रूढ झालेल्या शब्दांना परभाषीय शब्द म्हणतात.
उदा :-
हिंदी :- भाई ,बात
फारसी :- अब्रू ,पोशाख
अरबी :-इनाम ,जाहीर
गुजराती ;- दादर दलाल
कानडी :- खलबत्ता ,विळी
२] साधित शब्द
{मुद्दमहुन } तयार केलेल्या शब्दांना साधित शब्द म्हणतात.
१] उपसर्गघटित शब्द २] प्रयत्यघटित शब्द ३] सामासिक शब्द ४] अभयास्त शब्द
१] उपसर्गघटित शब्द
मूळ शब्दांच्या आदी एक किंवा आदिक अक्षरे लागून जे शब्द तयार होतात त्यानां उपसर्गघटित शब्द म्हणतात
उदा :-
सु + विचार – सुविचार
प्र + गती – प्रगती
२] प्रयत्यघटित शब्द
उदा :-
रस + इक – रसिक
दया + आळु – दयाळू
३] सामासिक शब्द
उदा :-
दोन शब्द एकत्र येऊन जो नवीन शब्द तयार होतो ,त्याला सामासिक शब्द म्हणतात .
विदयेचे + आलय – विदयालय
क्रेडेसाठी + अंगण – क्रीडागणं
४] अभयास्त शब्द
उदा :-
एकाच प्रकारचे शब्द एकत्र येणे किंवा सार्थ व निरर्थक शब्द एकत्र येणे किंवा विरुद्व शब्द एकत्र येणे किंवा शब्दांची पुनरावर्ति हॊने अशा शब्दना अभयास्त शब्द म्हणतात .
क्षणक्षण ,जवळजवळ ,पैसापैसे – पुर्नभ्युस्त
आसपास , जवळपास ,उभाआडवा ,शेजारीपाजारी ,पुस्तकबिस्तक – अंशभयस्त